NSO Retail heeft donderdag 19 december jl. gereageerd op de internetconsultatie over het wetsvoorstel afbouw aantal tabaksverkooppunten.
Voorgesteld wordt wettelijk vast te leggen dat het aantal verkooppunten zal afgebouwd worden op de volgende wijze:
- Vanaf 2026 zal de verkoop van e-sigaretten, navulverpakkingen en patronen alleen in tabaksspeciaalzaken mogen plaatsvinden.
- Vanaf 2030 zal de verkoop van tabaksproducten en aanverwante producten alleen in gemakszaken en tabaksspeciaalzaken mogen plaatsvinden.
- Vanaf 2032 is het alleen toegestaan om tabaksproducten en aanverwante producten in tabaksspeciaalzaken te verkopen.
NSO Retail heeft begrip voor – en steunt – het overheidsstreven naar een rookvrije generatie in 2040. Met als doel dat dan nog maar 5% van de bevolking rookt. In dit licht heeft NSO Retail ook begrip voor de afbouw van het aantal tabaks-verkooppunten in Nederland.
NSO Retail steunt het Kabinet in haar trapsgewijze aanpak van het verminderen van het aantal verkooppunten. De branchevereniging dringt er daarbij wel op aan dat de overheid de komende jaren oog houdt voor de reële afname van het aantal rokers. Mocht deze afname langzamer gaan dan de overheid beoogt, is het verstandig de afname van het aantal verkooppunten daar op aan te passen (temporiseren). Voorkomen moet worden dat volwassen rokers gedwongen worden, bij een te kort aan bonafide verkooppunten, hun toevlucht te zoeken in illegale producten en/of illegale verkoopkanalen.
In dit licht bezien is de verwachting irreëel dat er in 2032 zo’n 1.600 speciaalzaken zullen zijn. De praktijk zal een ander beeld laten zien dan het onderzoeksbureau SEO heeft voorgespiegeld. Voor zo ver bekend zijn er in het najaar van 2024 circa 600 winkels bij de NVWA geregistreerd als speciaalzaak of zogenaamde 7-ton tabakswinkel. Dat is inclusief de beperkte toename van ongeveer 200 winkels, die het gevolg zijn van het verbod op tabaksverkoop in supermarkten. De groei van het aantal speciaalzaken is en wordt de komende jaren ook getemperd doordat winkels sluiten. Omdat ondernemers stoppen (al dan niet wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd) en omdat ondernemers met een speciaalzaak er voor kiezen gemakswinkel te worden (vanaf 2032 zonder tabak).
Ten aanzien van het voorgestelde verkoopverbod van e-sigaretten in gemakswinkels bepleit NSO Retail een andere benadering. Na de inwerkingtreding van het smaakjesverbod beperkt zich het legale aanbod in de tabaks-/gemakswinkels tot een dampassortiment met alleen tabaksmaak. NSO Retail deelt de zorgen over de gemakkelijke verkrijging van illegale vapes. Wij zijn voorstander van een adequate handhaving, hoge boetes etc. als onverhoopt iemand toch deze verboden producten verkoopt. Hier past ook bij dat vapes belast worden met een verbruiksbelasting. De invoering van het smaakjesverbod heeft er concreet voor gezorgd dat bij onze winkels de omzet is teruggelopen met meer dan 67 % (1*). De resterende omzet betreft alleen de toegestane e-sigaretten met een tabakssmaak. Dat zijn veelal gesloten vloeistof-systemen voor de volwassen consument. In totaal is die (legale) omzet ongeveer 40 miljoen op jaarbasis. Daarmee wordt de recent beoogde opbrengst voor de vape verbruiksbelasting zeer lastig haalbaar. Of de resterende legale omzet wordt door de hoogte van de verbruiksbelasting weer een verdere prooi voor de illegale markt.
De overheid constateert dat het (wegwerp) vape gebruik onder jongeren fors is toegenomen. De zorg hierover delen wij, maar dan moet dìe verkoop, via internet en allerlei grijze verkooppunten, worden aangepakt! Een generiek verkoopverbod van e-sigaretten in gemakswinkels, is contraproductief. Dat leidt alleen maar tot nog meer illegale handel èn tot nog meer consumenten die over de grens hun inkopen doen. Concreet pleit NSO Retail voor een verbod op wegwerp vapes. Dan resteert een assortiment van dampproducten, voor de volwassen consument, dat volledig voldoet aan de wet- en regelgeving en verantwoord in speciaalzaken en gemakswinkels verkocht kan blijven worden.
NSO Retail heeft er begrip voor dat consumenten niet via een andere winkel de speciaalzaak moeten kunnen bereiken. De regel dat er ook geen aparte deur kan zijn naar een naastgelegen winkel die alleen bedoeld is voor personeel, vindt NSO Retail te rigide omdat a) hier geen gezondheid bevorderend doel mee wordt bereikt en b) dit in de praktijk gevaarlijk kan zijn. Vanuit veiligheidsoptiek bepleit de brancheorganisatie dat er – indien mogelijk – voor het personeel een tussendeur aanwezig is naar een naast gelegen pand of winkel. De situatie dat personeel alleen de winkel kan verlaten via de klanteningang kan leiden tot (levens-) gevaarlijke situaties ten tijde van een overval, brand of andere calamiteit. Ook voor de gemakswinkel geldt dat het personeel via een achteruitgang de gemakswinkel moet kunnen verlaten. Ook als die achteruitgang in een naast gelegen winkelpand uitkomt.
Lees hier de volledige reactie van NSO Retail.
